Çocuk ve Deprem Korkusu
Deprem her yaş grubu için ciddi bir travma yaratır. Ancak çocuklar olaya anlam vermekte zorlanırlar bu nedenle daha şiddetli olarak etkilenebilmektedirler.
Deprem Sonrasında Çocuklar Neler Yaşar?
Yalnız kalmak istememe, aşırı korku-endişe, sinirlilik, uyku düzensizliği, uykuya dalmakta güçlük, kabus görme, iştah kaybı, yaşından daha küçük davranışlar gösterme, anne-babaya bağımlılıkta artış, olayı tekrar yaşıyormuş gibi hissetme, okula gitmek istememe, yalnız uyumak istememe, parmak emme, tırnak yeme gibi davranışlar gözlemlenebilir.
Bu Durumda Ne Yapmalıyız?
Çocukların bu dönemde anne babanın desteğine her zamankinden daha çok ihtiyacı vardır. Bu nedenle çocuğun rahatlaması yalnızca anne babanın sakin kalması, kendi duygudurumlarını kontrol altına alması, çocuğun yaşına uygun açıklama yapması ve güven ortamı yaratması ile olacaktır.
Mümkün olduğunca çocuğun eskiden ilgisini çeken ortamlarda bulunması ve kendi yaşıtları ile etkileşim halinde olması sağlanmalı ancak ilişki kurması için zorlamaktan kaçınılmalıdır.
Rutinleri ve kuralları bozmayın. Çocukların kendisini güvende hissetmesi için günlük rutinlere devam edilmesi greklidir. Ilk bozulan rutin uyku düzenidir. Bu nedenle çocuklara bu açıdan destek olmak anne babaların en önemli görevidir.
Yaşanılan Durumu Nasıl Açıklamalıyız?
Öncelikle anne babaların kendi duygularını farketmesi ve kontrol altına alması gereklidir. Anne babasını korkmuş ve tedirgin gören çocuk paniğe kapılır. Bu sebeple ailelerin deprem karşısında sergilediği tutum oldukça önemlidir. Çocuklar her durumda verilen tepkilerin ve yapılan yorumların farkındadır. Olayları ve verilen tepkileri izlerler kendi algılarına ve hayal dünyalarına göre yorumlayıp benimserler. Anne babasının paniğe kapılmış olduğunu gören çocuklar, verilen telkinlere kayıtsız kalırlar.
Merak ettiği soruları sorabileceğini belirtin ve yaşadığı duyguları dışa vurabileceği alanlar açın. Çocuğun sorularını dinleyin ve yaşına uygun olarak açıklayın. Asla konuyu geçiştirmeyin veya kapatmayın. Eğer yanıtını bilmiyorsanız araştıracağınızı belirtin.
Yalan söylemeyin. ‘ bir daha olmayacak’ vs. gibi cevaplar doğru olmayacaktır. Sakinliğinize dikkat ederek böyle büyük depremlerden sonra ufak sarsıntılar olabileceğini, bunun normal olduğunu, nasıl önlemler alabileceğinizi yaşına uygun biçimde açıkamak yeterli olacaktır. Fazla bilgi vererek çocuğun kafasının karışmamasına dikkat edilmelidir.
Deprem hakkında ki önlemlerinizi çocuklarla paylaşabilirsiniz. Ebeveynlerinin hazırlıklı ve herşeyi kontrol altında tuttuğunu gören çocuklar kendilerini güvende hissedecektir.
Çocukların medyada ki haberlere maruz kalması engellenmelidir. Yanında konuşulan konulara dikkat edilmelidir.
Uzman Klinik Psikolog
Gizem Duran Tüzer