Fobiler kişiler de tehlike sinyalleri hissetme durumudur. Farklı nesnelerden kişisel kaygı taşıyarak korkma ve bunu kontrol kaybıyla belirgin hale getirmektir. kişiler, korku ve kaygılarının mantıksız olduğunu bilse bile korkulan yer, durum, nesne ve işlevlerden kaçınırlar.
Fobi Çeşitleri:
Kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bu korkular panik derecesinden ortaya çıkarak, hastaların kendini korumaya almasını sağlar.
Agorafobi
Kalabalık alanlarda bulunmak, evde yalnız kalmak, evden dışarı çıkmak, sinema salonu, tiyatro salonu, alışveriş merkezleri, otobüs, tren, uçak gibi toplu yerlerde bulunmak gibi durumlarda ortaya çıkan korkular agorafobi kapsamında değerlendirilmektedir. Sık görülen fobilerdendir. Sokakta rahatsızlanacağını düşünen bu kişiler evden dışarı çıkamaz hale gelir. Panik atak geçirenlerde agorafobi sıktır.
Sosyal Fobi
- Topluluk içinde konuşma
- Yabancılarla tanışma gibi sosyal aktiviteler
- Partiye gitmek ya da kalabalığa girmek
- Kendi hakkını arama
- Performans gerektiren durumlarda başkaları tarafından izlenme
- Patron veya amir gibi üstleri ile konuşma
- Karşı cinsten birileri ile tanışma veya buluşma
- Umumi tuvaletleri kullanma
- Telefonda konuşma
- İnsanlarla göz kontağı kurmak
- Birilerinin oturduğu odaya girme
- İlgi odağı olma
- Israrlı bir satıcıya karşı koyma
- Başkalarının yanında yazı yazma
- Herkesin içinde yüz kızarması veya kontrolünü kaybetme korkusu yaşarlar.
- Bu hastalar korktukları durumlarla karşılaştıklarında anksiyeteleri artar.
Özgül Fobi
Herhangi bir nesneden nedensiz ve sebepsiz bir yere korkma ve rahatsızlık duymaktır. Korkulan nesne ya da durum ile karşılaşmak hemen her zaman fobik bir tepki doğurur. Kişiler böyle uyaranların varlığı anında ya da karşılaşma beklentisine girdiklerinde orantısız biçimde şiddetli, sürekli bir korku içinde olurlar.
Kişiden kişiye değişiklikler olmakla birlikte bu durumlarda en sık görülen belirtiler şunlardır: kişinin kalbi çarpar/sıkışır, nefesi daralır, göğsü sıkışır, titreme/terleme olur, uyuşma/karıncalanma olur, baş dönmesi, bayılma hissi olur, sık idrara gitme isteği olur vb. Kişi korktuğu durum ya da nesneyle karşılaştığında bu duyguları yaşadığı gibi, bu durumları düşündüğü/hayal ettiğinde de yaşayabilir.
Özgül fobi grubu içinde sayılabilecek çok çeşitli fobiler bulunmakla birlikte en sık görülenler şunlardır: hayvan fobileri, yükseklik korkusu, kan ve yaralanma fobisi, gökgürültüsü ve fırtına korkusu, uçak korkusu, yalnız kalma korkusu, kapalı yer korkusu, araba korkusu, uzay fobisi, yutma fobisi.